Yaşamı tam da olduğu gibi acıklı, gülünç, güzel, çirkin yönleriyle bir bütün halinde sahnede göstermeyi amaçlayan tiyatro türüne “Dram” denir. Dram, hayatın komik ve trajik olaylarını bir arada gösterirken diğer tiyatro türlerindeki kuralları da yıkar.
Dram Nedir?
“Dram” sözcüğü köken olarak Yunancadır ve “hareket” anlamına gelmektedir. Daha sonra bu kelimeye “rol yapmak, temsil etmek” gibi anlamlar yüklenmiştir. Temsil etmek gibi bir anlam taşıyan dram, sahnede canlandırılan oyunu karşılayacak şekilde kullanılmaya başlanmıştır. 19. yüzyılda da özellikle trajedinin keskin kurallarını yıkmak ve tiyatroya gerçeklik kazandırmak için oluşturulan tiyatro türüne dram denilmiştir.
Dram Özellikleri
→ Hayatı hem acıklı hem de gülünç yönleriyle bir bütün şeklinde sahneye yansıtır. Bu bakımdan trajedi ve komedinin bir karışımıdır.
→ Gerçekçilik ön plandadır, sahnede yaşanmış ya da yaşanması muhtemel olaylar canlandırılır.
→ Olaylar çoğunlukla günlük yaşamdan seçilir fakat tarihi konular da işlenebilir.
→ Üç birlik kuralına uyulma zorunluluğu kaldırılmıştır. Diğer tiyatro türlerinden ayrılan en belirgin fark da budur.
→ Oyun kahramanları toplumun her kesiminden seçilebilir.
→ Kahramanlar temsil ettikleri çevrenin diliyle konuşur.
→ Her türlü olay sahnede gösterilir, çirkin görüntülerden kaçınılmaz.
→ Manzum ya da nesir olarak yazılabilir.
→ Perde sayısında bir sınırlama yoktur, perde sayısı yazarın tercihine bırakılır.
→ İlk örneklerini William Shakespeare vermiş ancak dramı bir tür haline getiren ise 19. yüzyılda Viktor Hugo olmuştur.
Dram Türünün Doğuşu ve Tarihi Gelişimi
Modern tiyatronun doğuşuyla trajedi türü ortaya çıkmıştır ve trajedi hayatın sadece acıklı yönünü ele alır. Daha sonra ise komedi türü ortaya çıkmış ve trajediden farklı olarak hayatın sadece gülünç yönleri ele alınmıştır. Halbuki hayat sadece acıklı ya da gülünç olmaktan ziyade bu ikisinin iç içe olduğu bir bütündür. Bu nedenle 17. yüzyıldan itibaren bu duruma itiraz edilmiş ve sanatçılar klasik tiyatronun kurallarını yıkarak hayatın hem acıklı hem de gülünç yönlerini tiyatroda göstermeye başlamıştır.
İngiliz William Shakespeare, tiyatrolarında hayatın hem acıklı hem de gülünç yönlerini bir araya getirerek bu türün yolunu açmıştır. 19.yüzyıla gelindiğinde Fransa’da artık dram ayrı bir tür olarak kabul görmeye başlamıştır.
Dram Yazarları
William Shakespeare (İngiltere)
Friedrich Schiller (Almanya)
Goethe (Almanya)
Viktor Hugo (Fransa)