Türkçe – Edebiyat Dersi TYT Türkçe ve AYT Edebiyat Kaynak Sitesi
Doğa güzelliklerini, kır ve çobanların yaşamlarını anlatıp sevdirmeyi, buralara duyulan özlemleri dile getirmeyi amaçlayan şiir türüne “Pastoral şiir” denir. Bu tür şiirlerde tanımda da yer geldiği gibi doğa ve kır güzellerini dile getirip oraları sevdirmek amacı bulunmaktadır. Şiirlerde bir amacın bulunmasından dolayı dil son derece sade, anlatım süsten uzak ve imgesizdir.
Pastoral şiiri iki başlıkta incelememiz mümkündür:
1. İdil: Şairin ya da ozanın kendi ağzından monolog bir şekilde doğa ve kır yaşamının anlatılmasıdır.
2. Eglog: Çobanların karşılıklı konuşarak doğa ve kır yaşamının güzelliklerini diyalog bir şekilde aktarmasıdır.
Bu şiirlerin ilk örneklerini Eski Yunan’da Theokritos vermiştir. Türk Edebiyatında ise Abdülhak Hamit Tarhan’ın “Sahra” adlı şiiri bu türde dikkat çeken şiirlerdendir. Bunun dışında Faruk Nafiz Çamlıbel’in “Çoban Çeşmesi” ve Kemalettin Kamu’nun “Bingöl Çobanları” adlı şiirleri pastoral şiir örneklerindendir.
Pastoral Şiir Özellikleri
- Doğa güzelliklerini ve kır-çoban yaşamını dile getiren şiirlerdir.
- Dil sade ve imgesizdir.
- Kır yaşamını sevdirmek gibi amacı vardır bu şiirin.
- İdil ve eglog olmak üzere iki çeşidi vardır.
- Bu şiirlerin ilk örneklerini Theokritos vermiştir.
Pastoral Şiir Örneği
Daha deniz görmemiş bir çoban çocuğuyum,
Bu dağların en eski âşinasıdır soyum.
Bekçileri gibiyiz ebencet buraların, –
Bu tenha ovaların, bu vahşi kayaların
Görmediği gün yoktur sürü peşinde bizi.
Her gün aynı pınardan doldurup testimizi,
Kırlara açılırız çıngıraklarımızla.
Okuma yok, yazma yok, bilmeyiz eski yeni;
Kuzular bize söyler yılların geçtiğini.
Arzu başlarımızdan yıldızlar gibi yüksek,
Önümüzde bir sürü, yanımızda bir köpek,
Dolaşıp dururuz aynı daüssılayı
Her adım uyandırır ayrı bir hatırayı.
Kemalettin Kamu
Ayrıca Bkz -> ŞİİR TÜRLERİ