Lirik Şiir Nedir? Lirik Şiirin Özellikleri, Lirik Şiir Örneği

Yunanca Lyrikos kelimesinden türeyen; aşk, hasret, ayrılık gibi şairdeki duyguları ve heyecanları dile getiren şiir türüne “Lirik şiir” denir. Lirik şiirde şair okuyucunun duygularına hitap ederek onları etkilemeyi, onları kendi his dünyasına çekmeye çalışır.  

Lirik şiirin konusu başta aşk, ayrılık, ölüm ve din olmak üzere insanın içinde olduğu her şeyden seçilebilir. İnsanların duygularına hitap etmesi bakımından belki de en eski şiir türü olan lirik şiirinin adı ise, Eski Yunan edebiyatında şairlerin şiirleri Lyra (lir) adını verdiklerini saz eşliğinde okumalarından ortaya çıkmıştır. Şairler gönülden gelen heyecanlı, duygusal ve acıklı şiirlerini bu sazlar eşliğinde okumuştur. Daha sonra ise bu tür şiirlere “lirik” adı verilmiştir. Tanzimat edebiyatında da bu tür şiirler “rebab” adı verilen bir çeşit saz eşliğinde söylendiğinden bir ara bu şiirlere “rebabî” adı da verilmiştir.

Eski Yunan edebiyatında temeli atılan bu şiirin türünün Avrupa’da 18. yüzyılda başarılı örnekleri verilmiştir. Türk edebiyatında da lirik şiir en çok sevilen ve kullanılan şiir çeşitlerinden olmayı başarmıştır. Divan edebiyatında gazel, şarkı; halk edebiyatında da güzelleme şiirleri bu türe örnek olarak gösterilebilir.

Lirik Şiirin Özellikleri

• Ayrılık, aşk, hasret gibi duygusal konuları ele alır.
• Yunan edebiyatında Lyra (lir) denilen sazdan ismini almıştır.
• Okuyucunun duygularına hitap etmek amaçlanır.
• Avrupa’da Romantik şairlerle birlikte gelişim göstermiştir.

Lirik Şiir Örneği

Tüfeğini depoya koydular,
Esvabını başkasına verdiler,
Artık ne torbasında ekmek kırıntısı,
Ne matarasında dudaklarının izi;
Öyle bir rûzigâr ki,
Kendi gitti,
İsmi bile kalmadı yadigâr.
Yalnız şu beyit kaldı
Kahve ocağında el yazısıyla:
             “Ölüm Allahın emri
               Ayrılık olmasaydı.”
Orhan Veli

Ayrıca Bkz -> ŞİİR TÜRLERİ